XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
BASO MEDITERRANIARRAK. Ezaugarri orokorrakNazio mediterraniarrek (Euskal Herria bere zatirik haundienean hala da), propioki deitutako erregioi epelak eta basamortu berotsuen arteko trantsizio eskualdea konstituitzen dute.
Ezaugarri hau, zeina, landare-formazio mediterraniarren lore-konposaketan ere agertzen den, oso nabaria da gure zonaldean, bertako gradiente klimatikoa gorenena delarik.
Zonalde
Hirugarrenaro guztian zehar, ipar mediterraneoan lekukotasun gutxi utzi zuten flora tropikalen atzerakada bat eman zen.
Zur elementuetan aberatsak ziren florek jarraitu zieten (baso laurifolio mistoak), Ipar Ameriketako eta Eki Asiakoekin antza haundia zutenak.
Egungo espezie nagusienak, hosto iraunkorra eta beti berde dutenak dira, eta, taxukera xerofilo nahikoa aurreratua isladatzen dute.
Zelulek, presio osmotiko intentsoa dute, hots, sustrato pobre eta lehor batetik ura xurga dezateneko gatz kontzentrazio haundia dutela.
Usain-gozoko landareak ugari dira.
Beste taxuketa garbia, hostozko kutikularen gogortasuna da (uda garaian eman daitekeen transpirazioa ebitatzen du).
Hostoen formek, gainera, kanpoko superfiziea ahalik eta gutxien erakuts dezatenerako joera dute: oblongoak egin edo ertzetatik biribildu egiten dira.
Landareria mediterraniarraren erorkortasuna nabarmena da erregioi hauetan izan den giza-ihardueraren ondorioen aurrean, zeinari buruz, landareriaren egungo egoeraz aritzerakoan hitzeginen dugun.
Mediterraneoko landareria klimazikoa, artadia da (
Artelatza, silizikola, gure zonaldean bakan agertzen da, kostaldean eta Ebrotik hurbil dagoen sakan batetan, artea laguntzen.
Artea Artea, zuhaitz mediterraniarra da batipat; Ceballos-ek dioenez,Adierazi beharrekoa, gaztainondoa, inbasore erromatarrengandik inportatua, heldu aurretik, gure lurraldean finkaturiko gizaki primitiboen elikagaian ezkurra sartzen zela.
Artea ala zumela?Bi subespezien arteko desberdintasun botanikoa, oso garbi dagoenik ez dirudi.